اوتیسم یک ناتوانی تکاملی پیچیده و مادام العمر است که به طور معمول در اوایل کودکی ظاهر می شود
و می تواند بر مهارت های اجتماعی ، ارتباطی ، روابط و خودتنظیمی فرد تأثیر بگذارد.
اوتیسم با مجموعه خاصی از رفتارها تعریف می شود.
افراد مبتلا به اوتیسم اغلب علائم یا الگو های رفتاری محدود ، تکراری و کلیشه ای را نشان می دهند.
علائم اوتیسم چیست؟
این وضعیت معمولا قبلا از ۳ سالگی ظاهر میشود و میتواند به شدت برای والدین
و اطرافیان ناراحت کننده باشد، چرا که کودکان تا آن زمان رشد طبیعی و سلامت خود
را داشته تا اینکه چنین اختلال ناراحت کننده‌ای پیش می‌آید.
در حالیکه شدت علائم بسیار متفاوت است، اختلالات تعامل اختماعی و توانایی
ارتباطات (بسیاری از کودکان مبتلا به اوتیسم اصلا صحبت نمی‌کنند و در تمام
طول عمر سکوت میکنند)، محدودیت علایق و داشتن رفتارهای تکراری همواره وجود دارد.
مشکلات ارتباط و تعامل اجتماعی شامل موارد زیر است:
مسائل مربوط به ارتباطات ، از جمله مشکلات به اشتراک گذاری احساسات ، به اشتراک گذاشتن علایق یا حفظ مکالمه قبلی و بعدی
مشکلات ارتباط غیر کلامی ، مانند مشکل در حفظ ارتباط چشمی یا خواندن زبان بدن
دشواری در توسعه و حفظ روابط
الگو های محدود یا تکراری از رفتار یا فعالیت ها شامل موارد زیر است:
حرکات تکراری ، جنبیدن یا الگو های گفتاری
پایبندی سفت و سخت به روال ها یا رفتار های خاص
افزایش یا کاهش حساسیت به اطلاعات حسی خاص از محیط اطراف خود ، مانند واکنش منفی به یک صدای خاص
علائم یا دغدغه های ثابت
عوامل ایجاد اوتیسم چیست؟
عامل اوتیسم دقیقا مشخص نیست، اما محققان معتقدند که اختلال در بخش‌هایی از مغز
که مسئول تفسیر پیام‌های دریافتی از اندام‌های حسی و پردازش گفتار در مغزاست، منجر
به اوتیسم میشود. همچنین هیچ شواهدی مبنی بر تاثیر محیط روانی اطراف کودک مانند مراقبان او بر ایجاد اوتیسم وجود ندارد.
ژنتیک: اوتیسم با سابقه‌ی خانوادگی مثبت، ارتباط دارد، محققان ترکیب خاصی از ژن‌ها را عامل آن می‌دانند.
سن بالا: اما عوامل دیگری مانند سن بالای پدر یا مادر شانس ابتلای کودکان به اوتیسم را افزایش میدهد.
برخی داروها: استفاده از برخی داروها و مواد شیمیایی در زمان بارداری مانند داروهای ضد تشنج،
مصرف مشروبات الکلی نیز شانس ابتلای فرزند به اوتیسم را افزایش میدهد.
اختلالات متابولیسمی: اختلالات متابولیسمی مانند دیابت یا چاقی مادر حتی باعث افزایش احتمال
ابتلای کودک به اوتیسم میشود.
نقص آنزیمی: در برخی موارد اوتیسم به دلیل برخی اختلالات مانند فنیل کتونوریای
درمان نشده ( نقص متابولیکی مادرزادی که به دلیل کمبود آنزیم فنیل الانین هیدروکسیلاز،
سطح فنیل الانین در خون افزایش یافته همچنین ادرار و تنفس آنها بوی کپک میدهد.) و سرخچه رخ میدهد.
اوتیسم چگونه درمان می شود؟
هیچ روش درمانی برای اوتیسم وجود ندارد ، اما به اعتقاد کارشناسان روانشناسی
و متخصصان روانپزشکی روش های درمانی و سایر ملاحظات درمانی می توانند به
افراد کمک کنند که حس بهتری داشته باشند یا به کاهش علائم آن ها کمک کنند.
بسیاری از رویکرد های درمانی شامل درمان هایی مانند موارد زیر می باشد:
ماساژ ، پتو و لباس سنگین ، و تکنیک های مراقبه نیز ممکن است اثرات آرامش بخش را ایجاد کند.
با این حال ، نتایج درمانی متفاوت خواهند بود. برخی از افراد در این طیف ممکن است به خوبی به
رویکرد های درمانی خاصی پاسخ دهند ، در حالی که برای برخی دیگر اینگونه نیست.
جهت اخذ نوبت و مشاوره حضوری در زمینه : مشاوره خانواده، مشاوره پیش از ازدواج، مشاوره فردی، مشاوره گروهی، مشاوره کودک و نوجوان،
مشکلات شخصیتی، استرس، اضطراب، وسواس و …
می توانید از طریق لینک تماس با ما و یا شماره تماس ۰۹۱۹۲۱۳۶۰۲۳ با خانم راحله صادقی (متخصص امور خانواده و ازدواج) تماس حاصل فرمایید.
بازی کردن لازمه ی زندگی هر کودک است .
همانطور که بزرگسالان احساساتشان را با کلام بیان میکنند، زبان کودکان،بازی کردن آنهاست.
آنان افکار خودشان را با بازی کردن بیان میکنند. و توانایی این را دارند که مشکلات خود را پیدا کرده و
با استفاده از آن اعتماد به نفس و روحیه استقلال طلبی را در خود پرورش دهند.
کودکان احساساتی مانند ترس، اندوه، شادی و عصبانیت خود را از طریق بازی بیان و به این ترتیب احساس امنیت و با ارزش بودن میکنند.
در کودکان حواس پرت و بی قرار که توانایی کنترل کمی بر روی خود دارند و همچنین کودکانی
که مورد اذیت و آزار جنسی و حتی ضرب و شتم قرار گرفته اند، بازی درمانی بهترین راه حل برای درمان این کودکان است.
در بازی کودک نیاز های حسی و حرکتی خود را برطرف، و انرژی خود را تخلیه میکند. در این صورت به او آرامشی میرسد.
در غیر این صورت اگر تخلیه انرژی صورت نگیرد کودک دچار افسردگی، استرس و اضطراب میشود.
خصوصیات رفتاری کودکان اصولا در بازی هایشان مشخص میشود به طورمثال:
کودکانی که قدرت را دوست دارند در بازی همیشه نقش رهبر، فرمانده و …را بازی میکنند و
همچنین کودکی که پرخاشگر است در بازی شروع به کتک زدن عروسک هایش میکند.
منظور از بازی درمانی چیست؟
بازی درمانی یک روش روان درمانی است اگرچه در سنین بزرگسالی هم دیده می شود ولی در درجه اول برای کودکان ۳ تا ۱۲
سال استفاده می شود.
این روش به کودکان کمک می کند که زندگی خود را کشف کنند و آزادانه افکار و احساسات سرکوب شده را از طریق بازی بیان کنند.
بازی درمانی به طور معمول در جایی انجام می شود که به کودک فشاری تحمیل نشود و بتوانند آزادانه افکارش را بیان کند.
هدف از بازی درمانی چیست؟
هدف این است که به کودکان آموزش دهند همیشه برای بیان احساسات و افکارشان راه های سالم تری را پیش بگیرند و احترام و
همدلی بیشتری و راه های جدید و مثبت تری برای حل مشکلات پیدا کنند.
بازی درمانی در چه مواقعی استفاده می شود؟
بازی درمانی به کودکانی که دارای نقص اجتماعی و عاطفی هستند کمک میکند که بهتر ارتباط برقرار کنند، رفتار خود را تغییر
دهند، مهارت های حل مسئله را توسعه دهند و از راه های مثبت با دیگران ارتباط برقرار کنند.
همچنین مناسب کودکانی است که در زندگی حوادث استرس زایی را تجربه کرده اند.
مانند یک بیماری جدی یا بستری در بیمارستان ، خشونت خانگی، سواستفاده، تروما، بحران خانوادگی و یا تغییر دلخراش در آنها.
بازی درمانی میتواند به کودکانی که دارای مشکلات تحصیلی اجتماعی ، ناتوانی در یادگیری، اختلال در رفتاری، اضطراب ،
افسردگی و یا غم و اندوه و عصبانیت و نقص توجه و یا حتی در طیف اوتیسم هستند کمک کند.
روش های بازی درمانی
بازی درمانی به دو روش مستقیم و غیر مستقیم صورت میگیرد:
مستقیم: درمانگر باید رفتاری صبورانه داشته باشد و به هدف بازی و نحوه استفاده کودک به آن توجه داشته باشد.
بنا به تشخیص خود درمانگر او میتواند نقشی از بازی کودک را داشته باشد و شریک بازی او باشد.
غیر مستقیم: در این روش درمانگر نقشی مستقیم در انتخاب بازی کودک ندارد و همه چیز بر عهده ی خود کودک میباشد.
با این روش احساسات کودک نمایان می شود و کودک بی واسطه با آن رو به رو میشود.
همچنین باعث میشود که کودک بیاموزد احساسات و عواطف و رفتار هایش را مهار کند و آنچه که باعث رنج او میشود را کنار
بگذارد.
انواع بازی ها در بازی درمانی
روانشناسان و درمانگران بر اساس عواملی که بر نوع انتخاب بازی کودکان دخالت دارند، بازی های آنها رابه چند قسمت تقسیم کردند:
بازی های با قاعده: در این بازی انواع گوناگونی دارد که اکثرا به صورت گروهی انجام می شود.
این بازی به کودکان قاعده، ترتیب و نوبت را می آموزد.
بازی های جسمی:این بازی از قدیمی ترین نوع بازی ها است و همچنین به ابزار مخصوص نیازمند است
که هم به صورت انفرادی به هم به صورت گروهی انجام می شود.
این بازی برای مصرف انرژی اضافی بدن و همچنین برای رهایی از خستگی ها در کودکان انجام می شود.
بازی های نمایشی:این بازی شباهت زیادی به بازیهای تقلیدی دارد.
برای مثال پسربچه کت پدر را می پوشد و یا اینکه دختربچه لباسهای مادر و کفش اورا به پا می کند.
بازی های خیالی:این نوع یکی از بهترین بازی های بازی درمانی است.
به این صورت که کودک نیازها و آرزوهای خود را با استفاده از وسایل برطرف می سازد به طور مثال: عصایی برداشته و روی
آن مینشیند و تظاهر به اسب سواری می کند.
بازی های آموزشی: بازی های آموزشی موجب تقویت حواس کودکان می شود.
در این بازی درمانگر باید بداند از چه وسایلی استفاده کند به طور مثال از مکعب های چوبی برای یادگیری ساده ریاضی استفاده کند.
بازی های خلاقیتی:کار کردن روی خلاقیت بچه ها خیلی مهم است زیرا باعث تقویت مهارت آنها می شود.
همچنین کودک با به وجود آوردن چیزی احساساتش را ساده تر بیان میکند.
توصیه های مهم در رابطه با بازی والدین با کودکان
بازی کردن با کودک فقط به عهده ی مادر نیست و پدر نیز باید به بازی با کودک بپردازد. همچینین برای بازی کردن استفاده از گوشی موبایل را ممنوع کنید.
برای شروع بازی هنگامی که میخواهید با کودک بازی کنید زمان انجام هر بازی را به او بگویید و از کلمه های <باید> و <نباید> استفاده نکنید و اجازه دهید خودش نقش هایش را انتخاب کند، حتی اگر بازی تکراری باشد.
هنگام بازی، با خیال پردازی های کودک پیش بروید حتی اگر نام وسایل را تغییر دهد.
در هنگام بازی با کودک در رابطه تان با او تمرکز کنید، نه مشکل و مسئله او
کاری را برای کودک انجام ندهید که او نیز میتواند آن را انجام دهد زیرا اعتماد به نفس را از او میگیرد. بنابر این کار هایی را که او نمیتواند انجام دهد صبورانه نگاه کنید و او را تشویق کنید.
پژوهشی بر روی ۲۲ کودک (۴-۱۰) سال که بازی درمانی بر روی آنها آزمایش شده نشان میدهد که میتواند باعث افزایش قابل توجهی اعتماد به نفس به کودک باشد.
همچنین کاهش مشکلات رفتاری درونی و بیرونی و افزایش روابط اجتماعی با درمانگر و همچنین دیگران شده است.
از طرفی برنامه فشرده بازی درمانی برای درمان کودک، خشونت خانگی را به همراه اورده است.