درک خطرات خودکشی
درک خطرات خودکشی
خطرات خودکشی
خودکشی به‌عنوان یکی از ده علت اصلی مرگ و میر در جهان شناخته می‌شود. اگر خودتان یا یکی
از اطرافیانتان در فکر خودکشی هستید، شاید فکر کنید هیچ راه‌حلی برای مشکلاتتان وجود ندارد.
اما راه های مؤثری برای جلوگیری و پیشگیری از یک فاجعه بزرگ وجود دارد. شاید بتوان گفت، خودکشی
بدترین واکنش به موقعیت‌های استرس‌زای زندگی است. شناخت علائم هشداردهنده خودکشی،
روش‌های خودکشی و شایع‌ترین داروهای مورداستفاده در خودکشی و علایم مسمومیت با آن ها و
شروع درمان حرفه‌ای؛ بهترین مسیر برای کنترل افکار مربوط به خودکشی است.
تمایل به خودکشی یک مشکل بسیار بزرگ است که سریعاً باید برای درمان آن اقدام کرد.
اگر دچار چنین مشکلی هستید یا کسی از اطرافیانتان درگیر این افکار است هرچه زودتر به روان‌شناس مراجعه کنید
و مسیر درمانی خود را شروع کنید.
برای مشاوره تلفنی و آنلاین و یا حضوری کلیک کنید.
درک خطرات خودکشی
بر اساس تعریف سازمان کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها، خودکشی مرگی ناشی از آسیب به خود است
که باهدف پایان‌دادن به زندگی انجام می‌شود. اقدام به خودکشی هنگامی است که فرد با آسیب به خود
در تلاش برای پایان بخشیدن به زندگی خود است ولی منجر به مرگ نمی‌شود.
با توجه به تخمین سازمان جهانی بهداشت سالانه حدود یک میلیون نفر بر اثر خودکشی جان خود را از دست می‌دهند.
دلیل اینکه افراد مجبور به کشتن خود می شوند چیست؟ برای افرادی که درگیر این مشکل نیستند،
درک این افراد بسیار دشوار است. آسیب به خود تلاشی ناامیدانه برای فرار از رنج است.
این افراد معمولاً احساس نفرت از خود داشته و ناامیدی و انزوا آن‌ها را کور می‌کند.
خودکشی کردن چهارمین علت اصلی مرگ و میر در نوجوانان ۱۵ تا ۱۹ سال است. این گروه سنی بسیار
در معرض خطرات چنین افکاری هستند. ۷۷% از خودکشی‌ها در جهان مربوط به کشورهای کم‌درآمد یا درآمد
متوسط است. مشکلات مالی می‌تواند یکی از دلایل اقدام به خودکشی نیز باشد.
چگونه می توانیم مانع خودکشی افراد شویم؟ روز ۱۰ سپتامبر یا ۲۰ شهریور روز جهانی پیشگیری از
خودکشی اعلام شده است. در این روز سعی کنیم با آگاهی‌بخشی در مورد خودکشی، میزان آن را در تمام جامعه کم کنیم.
باورهای غلط و رایج در مورد خطرات خودکشی
بسیاری از افرادی که به خود آسیب می‌زنند توسط اطرافیانشان درک نمی‌شوند. به این دلیل که
برخی باورهای غلط در مورد آسیب به خود و خودکشی وجود دارد که باعث کمتر دیده‌شدن علائم
خطر می‌شود. برخی از این باورهای غلط عبارت‌اند از:
- افرادی که در مورد خودکشی صحبت می‌کنند، واقعاً این کار را انجام نمی‌دهند. این باور کاملاً غلط است.
بسیاری از افراد قبل از خودکشی سرنخ یا هشدار داده‌اند. حتی جملات و اشارات غیرمستقیم به مرگ می‌تواند
از علائم این مشکل باشد. مانند: «وقتی من رفتم از کارت پیشمان می‌شوی.» - هرکسی که سعی می‌کند خود را بکشد، دیوانه است. این باور هم اشتباه است و بسیاری از این افراد روان‌پریش
یا دیوانه نیستند. بسیاری از آن‌ها ناامید، افسرده، ناراحت و غمگین هستند. این ناراحتی و درد عاطفی لزوماً به معنای بیماری روانی نیست. - اگر کسی در خودکشی مصمم باشد، هیچ‌چیز مانع او نمی‌شود. اما در واقعیت این‌طور نیست.
انگیزه پایان‌دادن به زندگی دائمی نیست. حتی یک فرد بسیار افسرده هم ممکن است، احساسات متغیری
نسبت به تمایل به زندگی و مرگ داشته باشد. این افراد به‌جای تمایل به مرگ فقط می‌خواهند، درد را متوقف کنند
و این درد از راه‌های دیگری هم می‌تواند متوقف شود. - افرادی که مرگ را انتخاب می‌کنند، تمایلی به کمک‌گرفتن از دیگران ندارند. درصورتی‌که این موضوع واقعیت ندارد.
بسیاری از افراد قبل از خودکشی به دنبال کمک هستند. مطالعات نشان می‌دهد، بیش از ۵۰% قربانیان در ۶ ماه
قبل از مرگ به دنبال کمک روان‌شناس بوده‌اند. - صحبت در مورد خودکشی می‌تواند، به شخص ایده بدهد. این باور غلط است. شما با صحبت در مورد این موضوع
به کسی ایده نمی‌دهید. صحبت صریح و صادقانه در مورد این افکار و احساسات می‌تواند یک زندگی را نجات دهد.
خودکشی در دین
در تمامی ادیان الهی خودکشی نهی شده و گناه محسوب می‌شود. باورهای فرهنگی رایج در مورد خودکشی
در تمامی کشورها این عمل را یک ضعف تلقی کرده و آن را یک راه‌حل اشتباه برای فرار از درد می‌دانند. در ادیان
مختلف خودکشی به دلیل آسیب به بدن یک گناه بزرگ محسوب می‌شود.
علائم اقدام به خودکشی
تمایل به خودکشی با علائم هشداردهنده‌ای شروع می‌شود. درصورتی‌که در مورد این علائم آگاهی داشته باشید،
می‌توانید برای درمان این مشکل اقدامات لازم را انجام دهید. هر یک از موارد زیر ممکن است زنگ خطری باشد که
باید به آن توجه کرد. البته این نکته را در نظر داشته باشید که این علائم هشداردهنده همیشه وجود ندارند و در افراد
مختلف تفاوت دارند. برخی افراد نیت خود را بیان می‌کنند، درصورتی‌که برخی دیگر افکار و احساسات خود را از بقیه مخفی نگه می‌دارند.
صحبت در مورد خودکشی:
- جملاتی مانند «من خودم را می‌کشم.»، «ای‌کاش من مرده بودم.» یا «ای‌کاش من به دنیا نمی‌آمدم.».
یا اینکه فرد ابراز می‌کند که هیچ دلیلی برای ادامه زندگی ندارد. - صحبت‌کردن در مورد احساس تنهایی، ناامیدی و یا گیرافتادن
- تهیه وسایلی برای آسیب به خود مثل نگه‌داری قرص
- کناره گیری از اجتماعات و تمایل به تنهایی
- احساس اندوه و لذت نبردن از زندگی
وجود نوسانات خلقی:
- احساسات شدید و هیجانات در یک روز و دلسردی شدید در روز دیگر
- تمایل به خشونت
- احساس گرفتاری یا ناامیدی در موقعیت‌های خاص
- تنظیم وصیت‌نامه و واگذاری اموال گران‌قیمت به اعضای خانواده یا دوستان
- افزایش مصرف الکل یا مواد مخدر
- تغییر روال عادی زندگی از جمله تغییر در الگوی غذا خوردن و خوابیدن مانند افزایش یا کاهش شدید
خواب شبانه یا افزایش یا کاهش شدید اشتها و در نتیجه کاهش یا افزایش قابل‌توجه وزن. - انجام کارهای خطرناک مثل مصرف مواد مخدر یا رانندگی بدون احتیاط
- خداحافظی از اطرافیان طوری که انگار دیگر آن‌ها را نخواهد دید.
- تغییرات شخصیتی یا اضطراب شدید، به‌خصوص زمانی که همراه با یکی از علائم ذکر شده قبلی باشد.
مشاهده این علامت‌ها می‌تواند ترسناک باشد. ولی در صورت مشاهده این علائم با کمک‌گرفتن از روان‌شناس
می‌توانید از اقدام به خودکشی و مرگ جلوگیری کنید.
برای مشاوره تلفنی و آنلاین و یا حضوری کلیک کنید.
علل خودکشی
افکار خودکشی به دلایل مختلفی ایجاد می‌شود. بیشتر اوقات شخص در شرایط سخت زندگی احساس می‌کند
که نمی‌تواند با مشکلات روبرو شود. در این شرایط شخص به آینده دیگر امید نداشته و مرگ را به اشتباه یک راه
حل تصور می‌کند. خودکشی ممکن است مربوط به روابط ژنتیکی باشد. در بسیاری از افرادی که خود را می‌کشند
یا افکار خودکشی را دارند، سابقه خودکشی خانوادگی دیده می‌شود.
علل خودشناسی در روان‌شناسی
روان‌شناسان مواجهه با شرایط سخت را علت اصلی آسیب به خود می‌دانند. افراد معمولاً به علت یکی
از موارد زیر تمایل به خودکشی پیدا می‌کنند:
- مشکلات روحی و روانی
- سابقه اقدام به خودکشی
- اختلال روانی زمینه‌ای مانند افسردگی حاد، اختلال استرس پس از سانحه یا اختلال دوقطبی
- زورگویی یا تبعیض
- انواع مختلف سوءاستفاده، از جمله تجاوز؛ سوءاستفاده خانگی، جسمی یا جسمی
- ازدست‌دادن یکی از عزیزان به‌ویژه به دلیل خودکشی
- پایان یک رابطه
- درد یا بیماری جسمی طولانی‌مدت
- سازگار نشدن با تغییرات بزرگ مثل بازنشستگی یا اخراج
- مشکلات مالی
- مشکلات مسکن از جمله بی‌خانمانی
- انزوا یا تنهایی
- زندان
- تجربه موقعیت استرس‌زا مانند خدمت سربازی یا کنکور
- احساس ناکافی بودن یا شکست در یک مسیر
- اعتیاد به مواد مخدر
- بارداری، زایمان یا افسردگی بعد از زایمان
- مشکوک شدن به هویت جنسی یا جنسیت خود
- فشارهای فرهنگی مانند ازدواج اجباری
- سابقه خانوادگی اختلالات روانی، سوءمصرف مواد، خشونت جسمی یا جنسی
اگر علت تمایل به خودکشی در خود یا در نزدیکانتان را نمی‌دانید، شاید احساس کنید درمانی برای آن وجود ندارد.
اما در این شرایط مشاوره با روان‌شناس و کمک‌گرفتن از او بسیار تأثیرگذار است. روان‌شناس با مشاوره و ارزیابی شرایط
و افکار بیمار به غلبه بر افکار منفی کمک می‌کند.
علل اجتماعی خودکشی
رویکرد اغلب مردم دررابطه با علت خودکشی بیماری‌های روانی مانند افسردگی است. اما دراین بین نباید
علل اجتماعی آن را فراموش کرد. افراد به دلیل جدایی و طلاق، ازدست دادن شغل و فشار مالی، تحقیر عمومی
یا تهدید به دستگیری به خود آسیب وارد می‌کنند. شرایط اجتماعی می‌تواند آسیب‌های جبران‌ناپذیری به شخص وارد کند.
افزایش نابرابری و کاهش صمیمیت بین افراد باعث بروز مشکلاتی در افراد جامعه شده و الگوهای رفتاری خودتخریبی را ایجاد می‌کند.
علل افزایش خودکشی در ایران
طبق آمار به‌دست‌آمده از میزان خودکشی در ایران بیشترین تعداد مربوط به استان‌های تهران، فارس، خوزستان، آذربایجان شرقی و کرمانشاه است.
اگر بخواهیم نسبت این تعداد را به میزان جمعیت بیان کنیم، باید گفت استان‌های ایلام، کهگیلویه و بویراحمد و کرمانشاه در صدر لیست قرار دارند.
در ایران بیشترین میزان خودکشی در جوانان اعلام شده است. این گروه سنی به دلایل مختلف اقتصادی،
سیاسی، اجتماعی و فرهنگی دچار مشکل می‌شوند. اما اصلی‌ترین علت خودکشی در جوانان ناامیدی و عدم اطمینان به آینده است.
دلایل خودکشی در نوجوانان
آسیب به خود در کودکان و نوجوانان می‌تواند، به دلیل رویدادهای استرس‌زای زندگی باشد. در شرایطی ممکن است،
موضوعی برای یک نوجوان جدی و غیرقابل‌حل باشد؛ درصورتی‌که آن مشکل برای بزرگسالان بی‌اهمیت جلوه کند.
شرایطی مانند مشکلات مدرسه یا ازدست‌دادن دوست می‌تواند خطر خودکشی نوجوانان را افزایش دهد.
در برخی مواقع هم کودک یا نوجوان در شرایط خاصی قرار دارد که مایل به صحبت در مورد آن نیست.
اما این عوامل می‌توانند یک زنگ خطر باشند.
- داشتن اختلالات روانی از جمله افسردگی
- ازدست‌دادن یا درگیری با یکی از دوستان نزدیک یا اعضای خانواده
- سابقه سوءاستفاده جنسی یا جسمی
- مشکلات مربوط به الکل یا مواد مخدر
- مشکلات جسمی یا پزشکی، به‌عنوان‌مثال باردار شدن یا داشتن عفونت مقاربتی
- قربانی قلدری و زورگویی
- عدم اطمینان از گرایش جنسی
- خواندن یا شنیدن اخبار خودکشی
- شناختن همسالانی که خودکشی کرده‌اند.
دلایل خودکشی در جوانان
مهم‌ترین علت خودکشی جوانان شرایط استرس زا است. ممکن است، این استرس با گذشت زمان افزایش پیدا کند
و شرایط حاد شود. شرایطی که باعث استرس و آسیب به خود می‌شوند، عبارت‌اند از:
- ازدست‌دادن شخصی مهم به دلیل مرگ یا طلاق
- تجاوز و آزار جنسی
- زورگویی در محل کار
- احساس شکست در رسیدن به اهداف
- قطع رابطه عاطفی یا دوستانه
- تجربه تبعیض یا تعارض دررابطه‌با خانواده و دوستان
- خودکشی اخیر یکی از عزیزان.
علل خودکشی در افراد مسن
یکی از گروه‌های سنی که در معرض خطر آسیب به خود قرار دارند، افراد بالای ۶۵ سال هستند.
یکی از عوامل مهم آن افسردگی در افراد مسن است. این بیماری در افراد مسن معمولاً تشخیص داده نشده
و درمان نمی‌شود. سایر عواملی که می‌تواند از علل آسیب در این گروه سنی باشد، عبارت‌اند از:
- مرگ یکی از عزیزان، انزوا و تنهایی
- بیماری جسمی، ناتوانی یا درد جسمی
- تغییرات اساسی در زندگی مثل بازنشستگی یا ازدست‌دادن استقلال
- ازدست‌دادن هدف در زندگی.
- بیماری روانی و خودکشی
طبق آماری که از بررسی افراد به‌دست‌آمده است، حدود ۶۰% از کسانی که با آسیب به خود جانشان را ازدست‌داده‌اند،
دارای اختلال روانی بوده‌اند، از جمله افسردگی حاد، اختلال دوقطبی یا دیستمی. در افراد جوان علاوه بر افسردگی،
اختلال سوءمصرف مواد هم در این مشکل تأثیر می‌گذارد.
خطرات خودکشی در افسردگی
بیماری افسردگی و خودکشی با هم ارتباط دارند. البته جای نگرانی نیست. زیرا اکثر افرادی که دچار افسردگی
هستند، این افکار را در ذهن ندارند. اما افسردگی می‌تواند خطر آسیب به خود را افزایش دهد. طبق داده‌ها ۲%
از افرادی که برای درمان افسردگی به روان‌شناس مراجعه می‌کنند خودکشی می‌کنند.
این آمار دررابطه‌با افرادی که افسردگی حاد داشته و در بیمارستان بستری شده‌اند، ۴% اعلام شده است.
در خطر مرگ به دلیل افسردگی تفاوت‌های جنسیتی بسیار تأثیرگذار است. به طوری که ۷% از مردان با سابقه
افسردگی طولانی‌مدت بر اثر آسیب به خود جانشان را ازدست‌داده‌اند. آمار خودکشی موفق در زنان با سابقه افسردگی
طولانی‌مدت تنها ۱% است.
بیماری اسکیزوفرنی و خودکشی
بیماری اسکیزوفرنی با آسیب به خود و خودکشی در ارتباط است. این افراد گاهی بدون هیچ علائم قبلی به
خود آسیب می‌زنند. به همین دلیل باید اعضای خانواده، دوستان و روان‌شناس با آگاهی و دقت کامل رفتار
شخص را رصد کنند. این بیماری بیشتر در مردان جوان دیده می‌شود.
در این بیماران عواملی مثل زندگی در بیمارستان، ناامیدی، عدم حمایت دیگران و وابستگی بیش از حد
به درمان شرایط را خطرناک‌تر می‌کند.
خودکشی در افراد مبتلا به اسکیزوفرنی با موارد زیر در ارتباط است:
- بیماری طولانی‌مدت یا درد مزمن
- سابقه خانوادگی خودکشی
- سابقه افسردگی در گذشته یا در زمان فعلی
- سوءمصرف مواد مخدر
- ناراحتی شدید
- مصرف زیاد داروهای اسکیزوفرنی یا ضدافسردگی
- عدم رعایت برنامه درمانی
- عدم توانایی کار و وابستگی به دیگران.
داروهای ضدافسردگی و خطرات خودکشی
به‌طورکلی بیشتر داروهای ضدافسردگی بی‌خطر هستند. اما سازمان غذا و دارو شرکت‌های تولید دارو را ملزم می‌کند
که بر روی این داروها سخت‌ترین هشدارها را قید کنند. در برخی موارد کودکان، نوجوانان و جوانان زیر ۲۵ سال هنگام
شروع مصرف داروهای ضدافسردگی به‌ویژه در چند هفته اول یا هنگام تغییر دوز، فرد با افکار خودکشی مواجه شده
یا رفتارهای مربوط به آن در فرد افزایش پیدا می‌کند.
بااین‌حال به این نکته توجه کنید که داروهای ضدافسردگی در بلندمدت با بهبود خلق‌وخو احتمال آسیب به خود را کاهش می‌دهند.
سابقه افسردگی، ناراحتی شدید و وابستگی به دیگران علائم اسکیزوفرنی و افکار خودکشی را بیشتر می‌کند.
چه کسانی بیشتر در معرض خطرات خودکشی هستند؟
خودکشی تبعیض قائل نیست؛ خودکشی می‌تواند هرکسی را در هر مکان و هر زمانی گرفتار کند.
اما عوامل خاصی وجود دارد که می‌تواند در افزایش خطرات خودکشی مؤثر باشد از جمله:
- اقدام قبلی به خودکشی
- افسردگی یا سایر اختلالات روان‌شناسی و روانپزشکی
- سابقه خانوادگی اختلالات روان‌شناسی و روانپزشکی
- اختلال در مصرف الکل یا مواد مخدر
- سابقه خانوادگی اختلال در مصرف الکل و مواد مخدر
- سابقه خانوادگی خودکشی
- خشونت خانگی از جمله آزار جسمی یا جنسی و تجاوز
- دیدن خودکشی دیگران
- وقوع رویداد استرس زایی در زندگی مانند ازدست‌دادن شغل، مشکلات مالی، ازدست‌دادن یکی از عزیزان، قطع رابطه و غیره
- بیماری‌های جسمی از جمله دردهای مزمن، سرطان، بیماری‌های لاعلاج و غیره
- سنین بین ۱۵ تا ۲۴ سال یا بالای ۶۰ سال.
تماس با ما مشاوره خانواده
جهت اخذ نوبت و مشاوره حضوری در زمینه :
مشاوره خانواده، مشاوره پیش از ازدواج، مشاوره فردی، مشاوره گروهی، مشاوره کودک و نوجوان،مشکلات شخصیتی، استرس، اضطراب، وسواس و … می توانید از طریق لینک تماس با ما و یا شماره تماس ۰۹۱۹۲۱۳۶۰۲۳ با خانم راحله صادقی (متخصص امور خانواده و ازدواج) تماس حاصل فرمایید.
برای تعیین وقت کلیک کنید.
برچسب‌ها:خودکشی چیست, خودکشی در جوانان, خودکشی در نوجوانان, علائم خودکشی, عوارض خودکشی, عوامل خودکشی, مرکز مشاوره خانواده و ازدواج پونک, مرکز مشاوره خانواده و ازدواج جنت آباد جنوبی, مرکز مشاوره غرب تهران